એન્ટ્રેપ્રેન્યોર સીરીઝ : ખભે કોથળો ને દેશ મોકળો
Stay Hungry Stay Foolish - ગુજરાતીમાં ખભે કોથળો ને દેશ મોકળો. - રશ્મી બંસલ અને ગુજરાતી અનુવાદ - સોનલ મોદી.
હાલમાં સ્ટાર્ટઅપ શબ્દ ખુબ પ્રચલીત થયો છે. નવા સાહસ, નવી તકો અને નવી રીતે વ્યવસાય કરવાની પધ્ધતીઓ.
Stay Hungry Stay Foolish ૨૦૦૫ની સાલમાં સ્ટેન્ફર્ડ યુનિવર્સીટીના પદવીદાન સમારંભમાં આ વાક્ય સ્ટીવ જોબ્સની પ્રખ્યાત સ્પીચના સમાપનમાં એમણે કહેલું. એમના કહેવાનો અર્થ એ હતો કે જે મળ્યું છે તેનાથી સંતોષ ન માનવો પણ ખુદની જાતને વધુને વધુ ઉપલબ્ધી માટે સતત પ્રયત્નશીલ રાખવી.
આ વાક્ય એમણે ગુગલના જન્મના ૨૫ વરસ પહેલાના અમેરીકાના એક પ્રકાશન હોલ અર્થ કેટેલોગના ૧૯૭૧ના અંકમાં એમણે અભ્યાસ દરમ્યાન વાંચેલું. અને એને જીવન મંત્ર બનાવેલો. વેલ સ્ટીવ જોબ્સ વીશે તો ફરી ક્યારેક વાત.
પણ આ Stay Hungry Stay Foolish કે ખભે કોથળો ને દેશ મોકળો - આ પુસ્તક વીશે થોડી વાત કરીએ.
સામાન્ય રીતે IIM-A પ્લેસમેન્ટના સમાચાર આંખો ખોલી નાખે. કઈ કંપની કેટલા ઉંચા પેકેજથી કેમ્પસ હાયરીંગ કરે અને લગભગ દરેક મેનેજમેન્ટ ગ્રેજ્યુએટ કદાચ એ સપનાઓ લઈને જ IIM-A કે અન્ય કોઈ પણ IIMમાં પ્રવેશ લેતો હોય છે.
આ સમુહમાં ૨૫ એવા વિરલ વ્યક્તિઓ હતા (વેલ બીજા પણ હશે) કે જેઓ પેકેજ કે પ્લેસમેન્ટની પરવા કર્યા વગર ખુદના સપનાઓને સાકાર કરવાની મહેનતમાં પડ્યા અને સફળતાના શીખરો સર કર્યા.
એમને ફક્ત એમના ભવિષ્યના સપનાઓ ઉપર જ વિશ્વાસ હતો.
આ પુસ્તકમાં આમ તો ૨૫ IIM-A મેનેજમેન્ટ ગ્રેજ્યુએટની સક્સેસ સ્ટોરી છે. પણ એમને ત્રણ ભાગમાં વહેંચી છે.
૧. બીલીવર્સ: એવા લોકો કે જેઓના માટે એન્ટ્રેપ્રેન્યોરશીપ પહેલેથી જ નક્કી કરેલો માર્ગ હતો. MBA થયા બાદ તુરંત જ કે એક-બે વરસના અનુભવ પછી સતત પ્રયત્નશીલ રહી સફળ થયા.
૨. ઓપોર્ટ્યુનીસ્ટસ: તેઓ એવું તો નક્કી કરીને MBA ન થયા હતા કે એન્ટ્રેપ્રેન્યોર જ થવું, સફળ નોકરી હતી, સારો પેકેજ પણ હતો. જ્યારે તક એમની સામે આવી ત્યારે તેમણે તકને ઝડપી ખુદનો વ્યવસાય શરૂ કર્યો અને સફળ થય.
૩. ઓલ્ટરનેટ વીઝનરી: આ એવા વ્યક્તિઓ વિશે છે કે જેઓએ એન્ટ્રેપ્રેન્યોરશીપ વડે સમાજ ઉપર ઉંડી અસર ઉભી કરી. અને એક એવું માધ્યમ પણ સર્જ્યું કે અન્ય લોકોને પણ વિસ્તૃત તક પણ સાંપડે.
૩૪૯ પેઈજનું આ પુસ્તક એક એવું પુસ્તક છે જેમાં નાના ૨૫ પુસ્તકો છે. પ્રત્યેક લોકોની સફળતાની કથા. એમણે જે પરિસ્થિતિમાં શરૂ કર્યું, જે મુશ્કેલીઓનો સામનો કર્યો. કઈ રીતે પાછા પડ્યા વગર સતત કાર્યશીલ રહી ટોચ ઉપર પહોંચ્યા...
અદભુત શૈલીમાં લખાયેલું પુસ્તક છે. પ્રત્યેક વ્યક્તિઓના ચેપ્ટર બાદ નવા એન્ટ્રેપ્રેન્યોરને માટે વિશેષ સંદેશ પણ એકદમ સચોટ છે. ૩૦૦,૦૦૦ કરતાં વધુ સંખ્યામાં વેંચાયેલ આ નોન-ફીક્શનમાં બેસ્ટ સેલર અને ભારતની આઠ ભાષામાં અનુવાદ પણ થયેલો છે.
આ પુસ્તકનું ગુજરાતી ભાષાંતર પણ ખુબ જોરદાર છે.
આ પુસ્તક ૨૦૦૮માં એક મિત્રના ડેસ્ક ઉપર જોયેલું. અને ૨૦૦૯ જાન્યુઆરીમાં ક્રોસવર્ડ અમદાવાદમાં મેં લીધું. અમદાવાદ - રાજકોટ મુસાફરી દરમ્યાન અંધારૂં ન થાય ત્યાં સુધી વાંચ્યું અને ત્યાર બાદ અનેક વખત. પછી તો ગુજરાતી અનુવાદ પણ વસાવ્યો.
રશ્મી બંસલની એન્ટ્રેપ્રેન્યોર સીરીઝમાં આ પુસ્તક ઉપરાંત કનેક્ટ ધ ડોટ્સ (અગેઈન સ્ટીવ જોબ્સ પ્રેરીત શબ્દ છે), I have a Dream, Poor Little Rich Slum અને Follow Every Rainbow.
આભાર.
